Gabay sa Cryptocurrency Accounting dito sa Pilipinas

Translated by Arzen Ong from Cryptocurrency Accounting in the Philippines Guide

Ang pagdating ng mga bagong teknolohiya at mga bagong anyo ng digital assets ay dahan-dahang nagiging parte ng ating pamumuhay. Bilang isang 90’s kid, lahat ng bagay noon ay kailangang gawin ‘in person’ – paglalaro ng games, pagsa-shopping, pag-aaral, atbp. Sa pagkakaalam ko, ang tanging ‘long distance’ na maaari mong gawin noon ay ang tumawag sa telepono. Samantalang ngayon, ang mga smartphones natin ay nagmistulang mga superpowers natin. Halos lahat ng bagay ay ginagawa natin agad-agad gamit ang gadget na ito.

Si Kristine Ismael ay isang Partner sa Ismael and Co., CPA’s, na base sa Baguio City, Ang Ismael and Co.,, CPA’s ay nagbibigay serbisyo sa iba’t ibang pangangailangan ng kanilang mga kliyente na naka base sa Northern Philippines. Sila rin ay regulated ng Bureau of Internal Revenue, Securities and Exchange Commission, Bangko Sentral ng Pilipinas, Cooperative Development Authority at ng National Electrification Administration. 

Accounting para sa Cryptographic Assets

Ang isang bagay na pumukaw sa interes ng karamihan sa mga tao ngayon ay digital assets, isa na dito ang cryptocurrencies. Nang dahil sa kasalukuyang pandemya ay maraming tao ang nakaalam at sumabay sa tinatawag nilang ‘Cryptocurrency Wave.’ Subalit marami pa ring misteryo sa likod nito. Dito sa Pilipinas, ang mga regulators gaya ng Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) ay naaglabas ng kanilang anunsyo na nagsilbing batayan sa paglikha ng mga gabay para sa mga Virtual Currency Exchanges- Ito ang BSP Circular No. 944. Sa katunayan, maraming virtual currency exchanges ang nakarehistro sa ilalim ng BSP, na siya namang nagbibigay ng gabay at proteksyon sa kanyang mga kalahok.

Sa artikulong ito, nais nating malaman kung paano na re-record sa mga financial statements  ang mga cryptocurrencies na natanggap ng isang entity. Hanggang sa ngayon, wala paring partikular na basehan na tumutukoy sa kung paano dapat ina-’account’ ang mga cryptocurrencies. Mabuti na lamang ay naglabas ang Philippine Interpretations Committee (PIC) ng ‘PIC Q&A 2019-02 Accounting for Cryptographic Assets such as cryptocurrencies’ kahit na wala paring opisyal na gabay para dito. 

Ang Cryptocurrencies ay mga ‘asset’ kapag sila ay iyong na-’acquire’

Maraming ibat ibang uri ng cryptocurrencies na may iba’t ibang klase ng katangian na nag-reresulta sa natatanging accounting treatments. Sa pangkalahatan, ang cryptocurrencies ay kinokonsidera bilang ‘assets’ kapag ito ay iyong natangap. Ang mga ‘asset’ ay tinutukoy bilang kasalukuyang economic resource na kinokontrol ng isang entity bilang resulta ng dating pangyayari, at mayroon ding potensyal na makapagbigay ng benepisyong ekonomikal. At dahil alam na natin ngayon kung nasaan ang cryptocurrencies sa ‘accounting equation,’ alamin naman nating kung saang ‘account’ sya dapat mapabilang.

Ang Cryptocurrency ba ay dapat ikonsidera bilang ‘Cash’?

Maari ba itong maging cash o ibang uri ng asset?

Base sa ibig sabihin ng salitang ‘cryptocurrency,’ mistula itong depinisyon ng cash sapagkat kumakatawan ito bilang isang anyo ng ‘digital currency’. Subalit wala sa cryptocurrency ang iba sa mga normal na katangian ng cash. Ayon sa International Accounting Standards (IAS) 7, ang ‘cash’ o ano mang kahalintulad ng cash, ay mga ‘cash on hand’ at ‘demand deposits (cash)’ o kung hindi naman ay mga ‘short-term, highly liquid investments’ na madaling ipalit ang halaga sa cash at sumasailalim din sa pagbabago ng halaga (cash equivalents). Ang cryptocurrencies ay hindi fiat currency at hindi pa din lubos na tanggap bilang pambayad sa publiko (legal tender). Ang pagtaas at baba ng halaga nito ay sobrang dalas. At kahit na may mga cryptocurrency na mas stable ang halaga, karamihan parin sa cryptocurrencies ay may pabago-bagong halaga. Sa ngayong taon na lamang, ang halaga ng bitcoin ay nagpalit mula 1.3 million pesos pataas ng 2 million pesos sa pagitan lamang ng Enero at Agosto. 

Kung hindi ito pasok sa depinisyon ng ‘cash’ o ‘cash equivalents’, saan ito lulugar?

Alinsunod sa PIC Q&A 2019-02, ang pinakamalapit na depinisyon ng cryptocurrencies ay ‘Intangible Assets.’

Cryptocurrency bilang ‘Intangible Assets’

Ayon sa IAS 38 Intangibles, ang mga intangible assets ay mga ‘hindi pera na assets’ na walang pisikal na anyo, na produkto ng mga kontraktwal o legal na karapatan, na maaaring ibenta, ipalit, at ilipat ng kanya kanya. Una sa lahat, ito ay ‘non-monetary/hindi pera” sapagkat hindi ito pasok sa depinisyon ng ‘monetary asset’ ng IAS 38.8. Ang depinisyon nila dito ay “mga assets na natanggap na may tumpak na halaga ng pera.” Tumutugma din ito sa IAS 21. Ang epekto ng pagbabago sa foreign exchange rates, na nagsasabi na ang mahalagang katangian ng mga ‘non-monetary’ na asset ay ang kawalan ng karapatang makatangap (o obligasyon na magbigay) ng tumpak na halaga sa units of currency. 

Ngayon na nabangit na natin ito, mayroon din mga entities din na gumagamit ng mga estratehiya ng pamamahala sa mga posibleng panganib na dala ng cryptocurrencies. Pumapasok ang mga ito sa mga kontrata upang bumili at magbenta ng cryptocurrencies sa mga ‘futures’ o iba pang kontrata na nagbibigay ng pera depende sa paggalaw ng partikular na cryptocurrency. Sa mga ganitong sitwasyon, maaari itong pumasok sa depinisyon ng ‘derivative’ at pumailalim sa ‘financial instruments’ ng accounting.

Paano kung ang nagmamay ari nito ay kwalipikado bilang isang broker-trader at ang kanyang intensyon sa pagkakaroon ng cryptocurrency ay ibenta ito sa hinaharap?

Cryptocurrency bilang ‘Inventory’ na nasusukat

Ang cryptocurrency na hawak ng isang broker-trader, sa ganitong sitwasyon, ay kwalipikado bilang ‘inventory’ base na din sa ‘IAS 2 Inventories.’ Ayon sa IAS 2, hindi kinakailangan na ang isang ‘inventory’ ay may pisikal na anyo. Ang simpleng katangian ng ‘inventory’ ay sila ay ginagamit pang-benta sa normal na daloy ng negosyo. Ang entity ay pasok bilang broker-trader kung ito ay aktibong bumibili ng cryptocurrency at may intensyon sila na ibenta ang mga ito sa hinaharap, upang kumita sa pagpapalit ng halaga nito.

Sa lahat ng mga posibilidad na ito, mahalaga na malaman natin ang likas na depinisyon ng cryptocurrencies at ang intensyon at layunin ng entity na mag hawak nito bilang paghahanda sa paglalathala nito sa kanilang financial statements.

Ang artikulo na ito ay nailathala sa BitPinas: Gabay sa Cryptocurrency Accounting dito sa Pilipinas